Carignan – szlachetny szczep o wyrazistym smaku

Czym jest carignan? 

Carignan to jeden z popularniejszych szczepów winnych o ciemnej skórce. Na świecie często spotykany jest także pod nazwami mazuelo lub cariñena. Nie należy do najszlachetniejszych szczepów, ale mimo to daje dość wyraziste w smaku wina. Carignan najczęściej uprawiany jest we Francji i Hiszpanii, ale występuje także w innych państwach. Często udoskonalany jest innymi nieco delikatniejszymi szczepami: cinsault, mourvedre i grenache.  

Historia carignan 

Carignan najprawdopodobniej jest dosyć starą odmianą winorośli, o czym może świadczyć spora liczba synonimów tego szczepu, które wiążą się z długą historią w wielu regionach winiarskich. Mimo że ciężko jest podać dokładną datę, kiedy ten szczep powstał, jednak istnieją spekulacje, że mógł to być IX w p.n.e.

W latach 60. i 90. XX wieku carignan był jednym z najczęściej sadzonych szczepów winnych na czerwone wino w Kalifornii. W tym samym czasie zyskał sporą popularność we Francji, kiedy to Algieria zyskała swoją niepodległość. W 1968 roku we Francji plantacja carignana obejmowała 211 254 ha. 

Regiony i kraje, gdzie występuje carignan 

Francja:

Carignan uprawiany jest we Francji, głównie na południu – w Prowansji i Langwedocji. Plantacje występują na południu kraju dlatego, że potrzebują ciepłego klimatu śródziemnomorskiego, a pozostałe regiony kraju są albo za zimne, albo zbyt wilgotne, aby uzyskać spory plon.

Hiszpania:

W Hiszpanii w 2004 roku zasadzono 7000 ha szczepu carignan; w kraju tym jest powszechnie nazywany cariñena lub mazuelo. Uprawiany jest głównie w Katalonii, a także w regionie winiarskim Priorat.

Stany Zjednoczone:

Carignan w Stanach Zjednoczonych uprawiany jest głównie w rejonach Kalifornii, Waszyngtonu, a także w Teksasie i Missouri.

Inne regiony:

Włochy to jeden z krajów, gdzie licznie uprawia się carignan. Według danych z 2012 roku ponad 90% włoskich plantacji tego szczepu znajdowało się na Sardynii.

Carignan popularny jest także w Tunezji, Maroku, Afryce Północnej i Algierii i odgrywa tam istotną rolę w przemyśle winiarskim. Ponadto jego plantacje występują także w Chorwacji, Cypr, Malta i Turcja.

Regiony Nowego Świata:

Szczepy carignan występują w Meksyku, a konkretnie w stanach: Aguascalientes, Sonora i Zacatecas. W Chile szczep ten występuje w regionie Maule, a w 2008 roku plantacje zajmowały tam powierzchnię 675 hektarów. Kraje, gdzie carignan występuje nieco rzadziej, to Urugwaj i Argentyna. Ponadto szczep ten można spotkać także w Australii (głównie południowej części kraju).

Abraham Izak Perold w latach 20. wyraził nadzieję, że produkcja carignana zostanie rozszerzona w południowej Afryce, ze względu na zdolność tej odmiany do rozwoju w suchych warunkach klimatycznych. Wygląda na to, że produkcja zaczęła się naprawdę dopiero w połowie lat 70. XX wieku, kiedy to rodzina Basson prowadziła hodowlę w Die Slot w Perdeberg, zakładając jedną z pierwszych winnic w 1972 roku.

Uprawa odmiany carignan 

Carignan to winorośl, która wymaga ręcznego zbioru, gdyż łodygi są zbyt twarde dla maszyn. Ten szczep winorośli późno dojrzewa i wypuszcza pąki, przez co wiosenne przymrozki nie są dla niego dużym zagrożeniem. Wymaga jednak dobrych warunków atmosferycznych i sporego nasłonecznienia. Niestety szczep nie jest odporny na choroby zwłaszcza grzybicze: zgniliznę kiści botrytis, mączniaka rzekomego i phomopsis. Carignan jest bardzo wydajną winoroślą – jeden hektar uprawy pozwala wyprodukować 25–30 ton winogron. Powszechnie uważa się, że stary carignan smakuje znacznie lepiej niż młode wino z tego szczepu.  W szczególności rośnie i winifikuje bardzo dobrze carignan z winorośli, które przekraczają 80 lat. 

Opis aromatów i smaków carignan 

We współczesnym świecie szczep carignan (mazuelo) nie przyciąga uwagi, na jaką zasługuje, ale jest szeroko stosowany w wielu mieszankach czerwonego wina. 

Z carignanu otrzymuje się mocne, ciemne, aromatyczne i ekstraktywne wina o zharmonizowanym, czasami gorzkawym smaku i intensywnej barwie. Carignan daje aromaty suszonych żurawin, jeżyn, czarnej porzeczki, malin, lukrecji, słodkich przypraw. W mniejszym stopniu zauważalny jest smak wędlin i solonych mięs.

Z powodu drożdży obecnych na pewnym etapie maceracja węglowa często wytwarza aromaty banana, gumy do żucia, a nawet waty cukrowej. Jeśli jednak spróbujesz carignan, który dojrzewał w jasnej dębowej beczce, prawdopodobnie wyczujesz w jego smaku wanilię, pachnące słodkie drewno, a nawet kokos. Ciężki dąb nadaje jeszcze bardziej aromatyczne zapachy, takie jak dym, anyż, a nawet smoła. Carignan to wino o głębokim fioletowym odcieniu i często szkarłatnych barwach na brzegach. Alkohole i wina świata pochodzące ze szczepu carignan praktycznie zawsze są wytrawne, z tego powodu carignan uchodzi za drogie wino. Ze względu na jego taninową zawartość należy spodziewać się przyjemnego odczucia w ustach po spożyciu tego trunku. Carignan jest przydatny do dodawania intensywnego koloru, kwasowości i mięsistych garbników do archetypowych południowofrancuskich mieszanek syrah, grenache i cinsault. Niewielu wybranym plantatorom udało się wyprodukować ciekawe, charakterystyczne wina z tego winogrona.

Do czego poleca się carignan? 

Wina carignan najlepiej podawać do wołowiny, grilla i warzyw, ale nie tylko. Nuty żurawiny dobrze komponują się z bogatym drobiem, takim jak indyk i kaczka. Te wina dobrze komponują się z salami i innymi wędlinami. Ziołowe właściwości carignan najlepiej nadają się do dyni, szczególnie jeśli są one gotowane w przyprawach do pieczenia, takich jak cynamon i gałka muszkatołowa. Inne warzywa, takie jak bakłażan, por i papryka, dobrze komponują się z tym winem. Dobrym pomysłem jest połączenie tego alkoholu z łagodniejszymi serami, takimi jak gouda.